အေနာက္ႏုိင္ငံအမ်ားစုရဲ႔စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိေျဖေလွ်ာ့ေပးရုံတင္ဘယ္ကပါ့မလဲ ဒီထက္ပုိၿပီးေတာ့ ပြင့္လင္းမႈေတြရခ်င္တာေပါ့။ဒါမွလည္းႏုိင္ငံရဲ႔စီးပြားေရးက ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ပုိၿပီးပီျပင္လာမွာေပါ့။ ဒီလုိစီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ထားတာေတြကုိ လူနည္းစုတစ္ခုတည္းနဲ႔ဘယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားအားလုံး၀ုိင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ေပးၾကမွာသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္တဲ့ပန္တုိင္ကုိ ေရာင္ရွိႏုိင္မွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႔ႏုိင္ငံက ေလာဘႀကီးသူတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ မြဲျပာက်ခဲ့ရဖူးၿပီးၿပီ။ ဒီ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ ထားမႈေတြကုိလည္း အားလုံးေျဖေလွ်ာ့ေပးလုိက္ရင္ပုိေကာင္းတာေပါ့ မဟုတ္ဘူးလား။ အားလုံး၀ုိင္းၿပီးေတာ့ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတာ္သစ္ႀကီးကုိ တည္ေဆာက္ေနၾကတဲ့အခိ်န္မွာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္အျပစ္တင္ေန ၾကရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ တုိင္းရင္းသားညီေနာင္သားေတြအားလုံးၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ အတူေရွ့ဆက္သြားၾကပါစုိ႔လား။ျပည္ေထာင္စုႀကီးထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ-----------------------------------။
ငါက
တနဂၤေႏြ, 15 ဇန္နဝါရီ 2012 ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး လြတ္ေျမာက္ခါစ အထင္ကရ ႏိုင္က်ဥ္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု
By မသိဂႌထိုက္
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနဟာ ေမွ်ာ္မွန္းထားသလို ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ မရွိေသးဘူးလို႔ မၾကာခင္က လြတ္လာတဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ႔ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး အလန္ယူေပ (Alain Juppe) စေနနဲ႔ တနဂၤေႏြေန႔တို႔မွာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တာမွာ ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂႌထိုက္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အလန္ယူေပ ဟာ မၾကာခင္က အက်ဥ္းေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီး၊ ကိုျမေအးတို႔နဲ႔ အတူ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ထြန္းဦး တို႔နဲ႔ ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ျပစ္သစ္သံ႐ံုးမွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနဟာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ဆက္ၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲစရာေတြ လိုေနေသးတဲ့အေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြက ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားထဲက ကိုကိုႀကီးရယ္၊ က်ေနာ္ရယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တစ္ခါ SNLD ပါတီက ဦးခြန္ထြန္ဦးေပါ့ေနာ္။ ဒီသံုးေယာက္နဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ေပၚ တိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အျမင္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီအေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အျမင္ေတြကို အဓိကထားၿပီး ေမးတာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ ဥပမာေျပာရရင္ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ မီဒီယာေတြပိုင္းက ေျပာမယ္ဆိုရင္ မီဒီယာေတြက အနည္းငယ္ အရင္ကထက္ လြတ္လပ္မႈ၊ ပြင့္လင္းမႈ ရွိလာတာကေတာ့ အမွန္ပဲေလ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ လိုခ်င္တဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ကိုေတာ့ မေတြ႔ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈကို က်ေနာ္တုိ႔ သတိနဲ႔ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးခဲ႔တာေတြကိုေတာ့ ကိုျမေအးက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးအတြက္ကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့မွ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ၿပီး လုပ္ကိုင္သြားမယ့္အေၾကာင္း က်ေနာ္တုိ႔ကို ေျပာျပပါတယ္ခင္ဗ်။”
တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ ကိုမင္းကိုႏုိင္နဲ႔ ထပ္ၿပီး ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
“ႏွစ္ေယာက္တည္းပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေလာေလာဆယ္ ဒီႏွစ္ေယာက္တည္းပဲ ေတြ႔ပါတယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္တစ္ခါ ဒီေန႔မွာ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ ဒီကေန႔က်မွ ထပ္ေတြ႔ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ မေန႔က ေတြ႔ဖို႔ရွိတယ္ေလ။ ဒါေပမဲ့ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ရန္ကုန္ေရာက္တာ ည ၉ နာရီေလာက္မွ ေရာက္တယ္ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီေန႔မွပဲ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ ေတြ႔တာပါ။ ဒီေန႔မွ ရန္ကုန္ကို ေရာက္တဲ့သူေတြက၊ အခုထက္ထိဆိုရင္ ဗန္းေမာ္ေထာင္က လြတ္လာတဲ့သူေတြဆိုရင္ မေရာက္ၾကေသးဘူးေလ။ ဒီေန႔မွ ရန္ကုန္ကို ေရာက္တဲ့သူက ဆံုမွာပါ။ အဲဒီေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္တစ္ရက္ ႏွစ္ရက္ေနေတာ့မွ ေတြ႔ျဖစ္မွာပါ။”
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္တဲ့ ဥေရာပသမဂၢဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ လုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးရဲ႕ အခုခရီးစဥ္က ျမန္မာႏုိ္င္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုး လာေရာက္တဲ့ ျပင္သစ္ရဲ႕ အဆင့္အျမင့္ဆံုး သံတမန္ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
၀န္ႀကီး မစၥတာ အလန္ယူေပ ဟာ တနလၤာေန႔မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ မေတြ႔ဆံုခင္မွာ မၾကာခင္က အက်ဥ္းေထာင္ေတြကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေတာ့မယ့္ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အေျပာင္းအလဲ အေျပာင္းအလဲနဲ႕ စကားလံုးလွလွေတြနဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႕ – talk with U Gambira
ဦးဂမၻီရႏွင့္ Yangon Press International အင္တာဗ်ဴး ဇန္န၀ါရီ ၁၅၊ ၂ဝ၁၂
၂၀၀၇ သံဃာ့ အေရးအခင္းကာလတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ၀င္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့ၿပီး ခ်ိတ္ပိတ္ခံထားရေသာ ရန္ကုန္ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ မဂၢင္ေက်ာင္းတိုက္သုိ႔ စေနေန႕နံနက္က ေရာက္ရွိလာခဲ့ေသာ ဦးဇင္း ဦးဂမၻီရအား ၀ိုင္ပီအိုင္က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားသည္။
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ဦးဇင္းတုိ႔ လြတ္လာၿပီဆိုေတာ့ ဗမာျပည္ဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့အေျပာင္းအလဲတစ္ခုျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ေျပာႏိုင္ၿပီလားဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ ေျပာင္းလဲတယ္ဆိုတာ လက္ရွိအေနအထားမွာ က်ဳပ္မေန႕က ေထာင္ကလြတ္လာတယ္၊ ဒီေန႕ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္တယ္။ ဒါကေတာ့ အေသခ်ာဆံုးပဲ၊ က်န္တာေတြကေတာ့ ဘာေတြေျပာင္းလဲတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာ မသိရေသးဘူး၊ သိပ္ေတာ့ မထူးျခားေသးပါဘူး။
လက္ရွိအေနအထား ဘာသံုးသပ္မိသလဲ ဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေျပာတာ က်ဳပ္ၾကားေနရတာလည္း ေတာ္ေတာ္ ေဒါသထြက္တယ္။ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲသြားၿပီ၊ အမ်ားႀကီး တိုးတက္သြားပါၿပီ အမ်ားႀကီးအခြင့္အေရးေတြရသြားၿပီဆိုတာ ၊ အဲဒါခင္ဗ်ားတုိ႔ အရင္တုန္းက မတရားဖိႏွိပ္ခံထားခဲ့ၾကရတာကို၊ အဲဒီကေန နည္းနည္းေလး အခြင့္အေရး မစုိ႔မပုိ႔ေလး ရတာကိုပဲ တကယ့္ အခြင့္အေရးႀကီး ရေနသလို၊ အရင္ကနဲ႔ သြားတိုင္းတာကို…
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ျမန္မာျပည္ရဲ့ လက္ရွိအေနအထားကေရာ အရင္ကထက္စာရင္ေတာ့ ပိုၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိလာတယ္လုိ႔ မျမင္ဘူးလားဘုရား။
ဦးဂမၻီရ။ ။ စတုတၴမ႑ိုဳင္ဆိုတဲ့ မီဒီယာေတြက Freedom of speech တုိ႔ Freedom of press တုိ႔ ဘယ္ေလာက္ရေနၿပီလဲ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္၊ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ဘယ္ေလာက္ ရွိေနၿပီလဲ၊ သူတုိ႔ ဥပေဒျပဳတဲ့အထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းရမယ္ဆိုတာ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး၊ ကိုယ့္ဆႏၵေဖၚျပတာကို ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းေနရဦးမလား၊
အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ လူမဆန္ဘဲ လုပ္ခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ လြတ္ခါနီး လပိုင္းအလိုေလာက္ကမွ ဆန္ေကာင္း ေကၽြးသလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႕၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သိပ္ မထင္နဲ႔၊ အရင္ထက္ နည္းနည္းေလး ေကာင္းလာတာကိုေျပာတာ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မျပည့္စံု၊ ေဆး၀ါး အလံုအေလာက္မရွိ၊ ဆရာ၀န္ အလံုအေလာက္မရွိဘူး၊ ေနေရးထိုင္ေရး စားေသာက္ေရးေတြ ေထာင္ထဲမွာ လိုအပ္ေနတုန္းပဲ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ စရိုက္ဆိုးေတြ အက်င့္ဆိုးေတြ ေထာင္ထဲမွာ အခုထိ ရွိေသးတယ္။
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ကုလသမဂၢက လူ႕အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ကြင္တာနားလာတုန္းက လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြအတြက္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖြင့္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦးဇင္း အဲဒီကိစၥကို ဘယ္လို ထင္ပါသလဲဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ လိုအပ္တယ္ လုိ႔ ေျပာတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ၊ အခုရၿပီလား၊ အခုထိ ဘာျဖစ္တုန္း၊ အခုလုပ္ေနၿပီလား၊ ရၿပီလား၊ ဒါပါးစပ္ကေျပာတာ၊ ဒုန္းဒိုင္း တံဆိပ္ေတြႏွိပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနက လူ႕အခြင့္အေရး စိမ္ေခၚမႈေတြရွိေနတယ္ ဘာညာနဲ႕ေျပာေနေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ လက္ေတြ႕က်က် လုပ္ေနလုိ႔တုန္း၊
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္ကယ္တမ္းစစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔ ဘာေတြ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ထင္ပါသလဲဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ အေျပာင္းအလဲ အေျပာင္းအလဲနဲ႕ စကားလံုးလွလွေတြနဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႕၊ အေမရိကန္က အိုဘာမားက Change ဆိုတိုင္း သံေယာင္လိုက္ေနၾကတာ၊ ဘာေတြ Change လုိ႔လဲ၊ တခ်ိန္းခ်ိန္းနဲ႕ၾကာေတာ့ ဖတ္ရတာတစ္မ်ိဳးပဲဗ်ာ၊ ေထာင္ထဲမွာကလည္း ဒါပဲ ဖတ္ရတာကို၊ မလံုမေလာက္ စာေပ လြတ္လပ္ခြင့္ေလးနဲ႕ရတဲ့ ဂ်ာနယ္ဘ၀နဲ႕ ပံုႏွိပ္ထားတာေတြ ဖတ္ၿပီး အျပင္ကို မွန္းေနရတာ အံစာတံုးေလးေတြ ဆက္သလို ဆက္စပ္ၾကည့္ေနရတာ၊
ဟိုမွာ တိုင္းရင္းသားေတြဘာျဖစ္ေနၿပီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပည့္ႏွက္ေနပါၿပီ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက အပစ္အခတ္ေတြ ရပ္ဖုိ႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပစ္တုန္း ဒါ ဘာလုိ႔ မေျဖရွင္းတာလဲ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ တက္ေနတာ ဘာလုိ႔မေျဖရွင္းေပးတာလဲ၊
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံထားရတာ၊ အခုပဲၾကည့္ က်ဴပ္တုိ႔ လြတ္လာၿပီ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ က်န္ခဲ့ေသးတယ္ ဦးျမင့္ေအးတုိ႔ ေအးေအာင္တုိ႔ ဉာဏ္ေရႊတုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရး ျမွင့္တင္ေရးအဖြဲ႕ကို မတရားပုဒ္မေတြတပ္ထားတာ ေဖါက္ခြဲေရး ပုဒ္မေတြ တပ္ထားတာ၊ ဒါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိဘူး ဆိုတာပဲ၊ လုပ္ရပ္နဲ႕ ပုဒ္မနဲ႕က တျခားစီ၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးပါတယ္ ဘာညာနဲ႕ က်ုဳပ္တုိ႔ေတာ့လြတ္လာၿပီ၊ ဘာလုိ႔ သူတုိ႔ ခ်န္ထားလဲ၊ ဒါ မရိုးသားဘူး၊ ဒီလိုသာ မရိုးမသား လုပ္ေနလုိ႔ကေတာ့ ဘာဒီမိုကေရစီမွ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး ။
people to face look
0/4000 chars
အေနာက္ႏုိင္ငံအမ်ားစုရဲ႔စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိေျဖေလွ်ာ့ေပးရုံတင္ဘယ္ကပါ့မလဲ ဒီထက္ပုိၿပီးေတာ့
ပြင့္လင္းမႈေတြရခ်င္တာေပါ့။ဒါမွလည္းႏုိင္ငံရဲ႔စီးပြားေရးက ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ပုိၿပီးပီျပင္လာမွာေပါ့။
ဒီလုိစီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ထားတာေတြကုိ လူနည္းစုတစ္ခုတည္းနဲ႔ဘယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါ့မလဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံသူႏုိင္ငံသားအားလုံး၀ုိင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ေပးၾကမွာသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္တဲ့ပန္တုိင္ကုိ
ေရာင္ရွိႏုိင္မွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႔ႏုိင္ငံက ေလာဘႀကီးသူတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ မြဲျပာက်ခဲ့ရဖူးၿပီးၿပီ။ ဒီ စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔
ထားမႈေတြကုိလည္း အားလုံးေျဖေလွ်ာ့ေပးလုိက္ရင္ပုိေကာင္းတာေပါ့ မဟုတ္ဘူးလား။ အားလုံး၀ုိင္းၿပီးေတာ့
ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံေတာ္သစ္ႀကီးကုိ တည္ေဆာက္ေနၾကတဲ့အခိ်န္မွာ တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္အျပစ္တင္ေန
ၾကရမယ့္ အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ တုိင္းရင္းသားညီေနာင္သားေတြအားလုံးၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ အတူေရွ့ဆက္သြားၾကပါစုိ႔လား။ျပည္ေထာင္စုႀကီးထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းပါေစ-----------------------------------။
ငါက
တနဂၤေႏြ, 15 ဇန္နဝါရီ 2012
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး လြတ္ေျမာက္ခါစ အထင္ကရ ႏိုင္က်ဥ္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု
By မသိဂႌထိုက္
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနဟာ ေမွ်ာ္မွန္းထားသလို ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈ မရွိေသးဘူးလို႔ မၾကာခင္က လြတ္လာတဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ႔ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး အလန္ယူေပ (Alain Juppe) စေနနဲ႔ တနဂၤေႏြေန႔တို႔မွာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တာမွာ ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂႌထိုက္က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အလန္ယူေပ ဟာ မၾကာခင္က အက်ဥ္းေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီး၊ ကိုျမေအးတို႔နဲ႔ အတူ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္ထြန္းဦး တို႔နဲ႔ ဇန္န၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ျပစ္သစ္သံ႐ံုးမွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနဟာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ဆက္ၿပီး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲစရာေတြ လိုေနေသးတဲ့အေၾကာင္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေတြက ေျပာဆိုခဲ့တယ္လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားထဲက ကိုကိုႀကီးရယ္၊ က်ေနာ္ရယ္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တစ္ခါ SNLD ပါတီက ဦးခြန္ထြန္ဦးေပါ့ေနာ္။ ဒီသံုးေယာက္နဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ေတြ႔ပါတယ္။ အဓိက ကေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ေပၚ တိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အျမင္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီအေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ အျမင္ေတြကို အဓိကထားၿပီး ေမးတာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ ဥပမာေျပာရရင္ ဂ်ာနယ္ေတြ၊ မီဒီယာေတြပိုင္းက ေျပာမယ္ဆိုရင္ မီဒီယာေတြက အနည္းငယ္ အရင္ကထက္ လြတ္လပ္မႈ၊ ပြင့္လင္းမႈ ရွိလာတာကေတာ့ အမွန္ပဲေလ။ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ လိုခ်င္တဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ကိုေတာ့ မေတြ႔ေသးဘူးေပါ့ေနာ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈကို က်ေနာ္တုိ႔ သတိနဲ႔ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”
ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ တိုးတက္ဖို႔အတြက္ ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးခဲ႔တာေတြကိုေတာ့ ကိုျမေအးက အခုလုိ ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးအတြက္ကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့မွ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ၿပီး လုပ္ကိုင္သြားမယ့္အေၾကာင္း က်ေနာ္တုိ႔ကို ေျပာျပပါတယ္ခင္ဗ်။”
တနဂၤေႏြေန႔မွာေတာ့ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ႔ ကိုမင္းကိုႏုိင္နဲ႔ ထပ္ၿပီး ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
“ႏွစ္ေယာက္တည္းပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေလာေလာဆယ္ ဒီႏွစ္ေယာက္တည္းပဲ ေတြ႔ပါတယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္တစ္ခါ ဒီေန႔မွာ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ ဒီကေန႔က်မွ ထပ္ေတြ႔ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ မေန႔က ေတြ႔ဖို႔ရွိတယ္ေလ။ ဒါေပမဲ့ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ရန္ကုန္ေရာက္တာ ည ၉ နာရီေလာက္မွ ေရာက္တယ္ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီေန႔မွပဲ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ ကိုမင္းကိုႏိုင္နဲ႔ ေတြ႔တာပါ။ ဒီေန႔မွ ရန္ကုန္ကို ေရာက္တဲ့သူေတြက၊ အခုထက္ထိဆိုရင္ ဗန္းေမာ္ေထာင္က လြတ္လာတဲ့သူေတြဆိုရင္ မေရာက္ၾကေသးဘူးေလ။ ဒီေန႔မွ ရန္ကုန္ကို ေရာက္တဲ့သူက ဆံုမွာပါ။ အဲဒီေတာ့မွ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္တစ္ရက္ ႏွစ္ရက္ေနေတာ့မွ ေတြ႔ျဖစ္မွာပါ။”
ျပင္သစ္ႏုိင္ငံ အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ ပါ၀င္တဲ့ ဥေရာပသမဂၢဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း စီးပြားေရးအရ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ လုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးရဲ႕ အခုခရီးစဥ္က ျမန္မာႏုိ္င္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုး လာေရာက္တဲ့ ျပင္သစ္ရဲ႕ အဆင့္အျမင့္ဆံုး သံတမန္ ခရီးစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
၀န္ႀကီး မစၥတာ အလန္ယူေပ ဟာ တနလၤာေန႔မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားေရာက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ မေတြ႔ဆံုခင္မွာ မၾကာခင္က အက်ဥ္းေထာင္ေတြကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတာျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေတာ့မယ့္ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
အေျပာင္းအလဲ အေျပာင္းအလဲနဲ႕ စကားလံုးလွလွေတြနဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႕ – talk with U Gambira
ဦးဂမၻီရႏွင့္ Yangon Press International အင္တာဗ်ဴး
ဇန္န၀ါရီ ၁၅၊ ၂ဝ၁၂
၂၀၀၇ သံဃာ့ အေရးအခင္းကာလတြင္ အာဏာပိုင္မ်ားက ၀င္ေရာက္ စီးနင္းခဲ့ၿပီး ခ်ိတ္ပိတ္ခံထားရေသာ ရန္ကုန္ သဃၤန္းကၽြန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ မဂၢင္ေက်ာင္းတိုက္သုိ႔ စေနေန႕နံနက္က ေရာက္ရွိလာခဲ့ေသာ ဦးဇင္း ဦးဂမၻီရအား ၀ိုင္ပီအိုင္က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားသည္။
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ဦးဇင္းတုိ႔ လြတ္လာၿပီဆိုေတာ့ ဗမာျပည္ဟာ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့အေျပာင္းအလဲတစ္ခုျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ေျပာႏိုင္ၿပီလားဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ ေျပာင္းလဲတယ္ဆိုတာ လက္ရွိအေနအထားမွာ က်ဳပ္မေန႕က ေထာင္ကလြတ္လာတယ္၊ ဒီေန႕ ရန္ကုန္ျပန္ေရာက္တယ္။ ဒါကေတာ့ အေသခ်ာဆံုးပဲ၊ က်န္တာေတြကေတာ့ ဘာေတြေျပာင္းလဲတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာ မသိရေသးဘူး၊ သိပ္ေတာ့ မထူးျခားေသးပါဘူး။
လက္ရွိအေနအထား ဘာသံုးသပ္မိသလဲ ဆိုေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေျပာတာ က်ဳပ္ၾကားေနရတာလည္း ေတာ္ေတာ္ ေဒါသထြက္တယ္။ အမ်ားႀကီး ေျပာင္းလဲသြားၿပီ၊ အမ်ားႀကီး တိုးတက္သြားပါၿပီ အမ်ားႀကီးအခြင့္အေရးေတြရသြားၿပီဆိုတာ ၊ အဲဒါခင္ဗ်ားတုိ႔ အရင္တုန္းက မတရားဖိႏွိပ္ခံထားခဲ့ၾကရတာကို၊ အဲဒီကေန နည္းနည္းေလး အခြင့္အေရး မစုိ႔မပုိ႔ေလး ရတာကိုပဲ တကယ့္ အခြင့္အေရးႀကီး ရေနသလို၊ အရင္ကနဲ႔ သြားတိုင္းတာကို…
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ျမန္မာျပည္ရဲ့ လက္ရွိအေနအထားကေရာ အရင္ကထက္စာရင္ေတာ့ ပိုၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိလာတယ္လုိ႔ မျမင္ဘူးလားဘုရား။
ဦးဂမၻီရ။ ။ စတုတၴမ႑ိုဳင္ဆိုတဲ့ မီဒီယာေတြက Freedom of speech တုိ႔ Freedom of press တုိ႔ ဘယ္ေလာက္ရေနၿပီလဲ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္၊ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ဘယ္ေလာက္ ရွိေနၿပီလဲ၊ သူတုိ႔ ဥပေဒျပဳတဲ့အထဲမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းရမယ္ဆိုတာ အဓိပၸါယ္မရွိဘူး၊ ကိုယ့္ဆႏၵေဖၚျပတာကို ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းေနရဦးမလား၊
အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ လူမဆန္ဘဲ လုပ္ခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ လြတ္ခါနီး လပိုင္းအလိုေလာက္ကမွ ဆန္ေကာင္း ေကၽြးသလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႕၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သိပ္ မထင္နဲ႔၊ အရင္ထက္ နည္းနည္းေလး ေကာင္းလာတာကိုေျပာတာ၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မျပည့္စံု၊ ေဆး၀ါး အလံုအေလာက္မရွိ၊ ဆရာ၀န္ အလံုအေလာက္မရွိဘူး၊ ေနေရးထိုင္ေရး စားေသာက္ေရးေတြ ေထာင္ထဲမွာ လိုအပ္ေနတုန္းပဲ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ စရိုက္ဆိုးေတြ အက်င့္ဆိုးေတြ ေထာင္ထဲမွာ အခုထိ ရွိေသးတယ္။
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ကုလသမဂၢက လူ႕အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ကြင္တာနားလာတုန္းက လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြအတြက္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖြင့္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဦးဇင္း အဲဒီကိစၥကို ဘယ္လို ထင္ပါသလဲဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ လိုအပ္တယ္ လုိ႔ ေျပာတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၿပီလဲ၊ အခုရၿပီလား၊ အခုထိ ဘာျဖစ္တုန္း၊ အခုလုပ္ေနၿပီလား၊ ရၿပီလား၊ ဒါပါးစပ္ကေျပာတာ၊ ဒုန္းဒိုင္း တံဆိပ္ေတြႏွိပ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနက လူ႕အခြင့္အေရး စိမ္ေခၚမႈေတြရွိေနတယ္ ဘာညာနဲ႕ေျပာေနေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ လက္ေတြ႕က်က် လုပ္ေနလုိ႔တုန္း၊
၀ိုင္ပီအိုင္။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တစ္ကယ္တမ္းစစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ဖုိ႔ ဘာေတြ လိုအပ္တယ္လုိ႔ ထင္ပါသလဲဘုရား၊
ဦးဂမၻီရ။ ။ အေျပာင္းအလဲ အေျပာင္းအလဲနဲ႕ စကားလံုးလွလွေတြနဲ႕ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေတြ ေလွ်ာက္မလုပ္နဲ႕၊ အေမရိကန္က အိုဘာမားက Change ဆိုတိုင္း သံေယာင္လိုက္ေနၾကတာ၊ ဘာေတြ Change လုိ႔လဲ၊ တခ်ိန္းခ်ိန္းနဲ႕ၾကာေတာ့ ဖတ္ရတာတစ္မ်ိဳးပဲဗ်ာ၊ ေထာင္ထဲမွာကလည္း ဒါပဲ ဖတ္ရတာကို၊ မလံုမေလာက္ စာေပ လြတ္လပ္ခြင့္ေလးနဲ႕ရတဲ့ ဂ်ာနယ္ဘ၀နဲ႕ ပံုႏွိပ္ထားတာေတြ ဖတ္ၿပီး အျပင္ကို မွန္းေနရတာ အံစာတံုးေလးေတြ ဆက္သလို ဆက္စပ္ၾကည့္ေနရတာ၊
ဟိုမွာ တိုင္းရင္းသားေတြဘာျဖစ္ေနၿပီ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပည့္ႏွက္ေနပါၿပီ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက အပစ္အခတ္ေတြ ရပ္ဖုိ႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပစ္တုန္း ဒါ ဘာလုိ႔ မေျဖရွင္းတာလဲ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ
တက္ေနတာ ဘာလုိ႔မေျဖရွင္းေပးတာလဲ၊
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ခံထားရတာ၊ အခုပဲၾကည့္ က်ဴပ္တုိ႔ လြတ္လာၿပီ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ က်န္ခဲ့ေသးတယ္ ဦးျမင့္ေအးတုိ႔ ေအးေအာင္တုိ႔ ဉာဏ္ေရႊတုိ႔ လူ႕အခြင့္အေရး ျမွင့္တင္ေရးအဖြဲ႕ကို မတရားပုဒ္မေတြတပ္ထားတာ ေဖါက္ခြဲေရး ပုဒ္မေတြ တပ္ထားတာ၊ ဒါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိဘူး ဆိုတာပဲ၊ လုပ္ရပ္နဲ႕ ပုဒ္မနဲ႕က တျခားစီ၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးပါတယ္ ဘာညာနဲ႕ က်ုဳပ္တုိ႔ေတာ့လြတ္လာၿပီ၊ ဘာလုိ႔ သူတုိ႔ ခ်န္ထားလဲ၊ ဒါ မရိုးသားဘူး၊ ဒီလိုသာ မရိုးမသား လုပ္ေနလုိ႔ကေတာ့ ဘာဒီမိုကေရစီမွ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး ။
people to face look